Serviks kanseri olarak anılan rahim ağzı kanseri oldukça yaygın bir kanser türüdür. Kadın doğum uzmanlarının pap smear testini yaygın olarak kullanmaları bu kanser türünün erken dönemde teşhis edilme şansını artırmıştır. Rahim ağzında anormal büyüyen hücreler genellikle 25 ila 35 yaş aralığında tespit edilebilmektedir. Erken dönemde tespit kanseri oluşmadan yakalamak için çok önemlidir. Eğer erken dönemde yakalanmazsa anormal gelişen bu hücreler zaman içinde kanser hücrelerine dönüşebilmektedir. Rahim ağzı kanseri erken evrede saptanırsa % 95 gibi büyük bir oranla iyileşme sağlanmaktadır.
Rahim Ağzı Kanseri
Rahim ağzı kanserleri erken dönemde ortaya çıkan spesifik belirtiler yoktur. Kişi normal yaşantısına devam ederken beklenmeyen bu hücresel değişiklikler zamanla kansere dönüşecektir. Her kadın 21 yaşından sonra eğer aktif cinsel yaşamı varsa düzenli olarak jinekolojik muayenesini yaptırmalıdır ve bu muayenede PAP smear testi için örnek alınmalıdır. Rahim ağzı kanserinin İleri evrelerinde ara kanama, menopozdan sonra ortaya çıkan kanamalar, ağrılı cinsel ilişki ve kasık ağrısı gibi sıkıntılar oluşmaktadır. Bu nedenle smear testi ne kadar erken dönemde alınırsa o kadar faydalı olacaktır.
Serviks kanserinde ilk olarak bakılacak bulgular:
- Başlangıç belirti vermeden sinsice olacağı için hiçbir bulgu vermez(bu dönmede PAP smear tanı koydurucudur)
- Kanser daha çok etraf dokulara yayılınca bulgular ortaya çıkar
- Regl dönemleri kanamalarının dışında aşırı anormal kanama, akıntı, iltihaplı görüntü rahim ağzı kanserinde bir bulgu olabilir.
- Kadının cinsel ilişki esnasında ağrı yaşaması, kanama olması, zor cinsel ilişkiye girmesi serviks kanserinde bir bulgu olarak ortaya çıkabilir
- İleri evreye doğru iştahsızlık, kilo kayıpları ve kansızlık ortaya çıkar ve hastalar bitkin düşer.
Rahim Ağzı Kanseri
Rahim ağzı kanserinde kesin kanıtlanamayan fakat risk faktörü olarak düşünülen etmenler;
- Çok eşlilik
- Cinsel birlikteliklerin 18 yaşından küçük başlaması
- Çok sayıda doğum yapmış olmak
- Sigara ve alkol kullanıyor olmak
- Bakteri ve virus enfeksiyonu geçiriyor olmak
- A vitamini eksikliği
- C vitamini eksikliği
- Sosyoekonomik düzey düşük yaşam tarzı
- Eşin sünnetsiz olması
- Zayıf bağışıklık sitemi
- Genetik yatkınlık
Tanı ve tedavisi için neler yapılır?
- Tıbbi ve fiziki açıdan kadının muayene edilmesi; risk faktörleri açısından hastanın hikayesi alınır. Yatkınlık, geçirilen diğer hastalıklar ve fiziki açıdan durum değerlendirilmesi yapılır.
- Sistoskopi ve genel anestezi altında muayene yapılıp, kanser yayılımı söz konusu mu bakılır. Bu işlemler uygulanırken anestezi verilir ve gerekli durum varsa; parça doku örneği alınarak işleme konulur.
- Rektoskopi(kolonoskopi); kalın bağırsak taraması için ışıklı bir boru ve kamera yardımı ile kanser var mı gözlemlenir.
- Biyopsi; rahim ağzından alınmış örnekler patoloji laboratuarında incelenerek kanser tespit edilir. Evresine ve dağılım şekline göre uygun tedaviye başlanır.
Rahim ağzı kanseri hastalara ne tip görüntüleme testleri uygulanır?
- Bilgisayarlı tomografi
- İntravenöz ürografi
- Manyetik rezonans görüntüleme
- Gerekirse PET(pozitron emisyon tomografi)
Rahim Ağzı Kanseri
- Sınırlı ve yayılım göstermemiş İkinci evreye kadar olan (IIA dahil) rahim ağzı kanserleri ameliyat ile tedavi edilir. Bu ameliyatta rahim yumurtalıklar ve vajenin üçte bir üst kısmı, pelviste ve aort etrafındaki lenf düğümleri alınır.
Rahim ağzı kanseri, Daha erken evre tümörleri laparaskopik yada robotik cerrahi ile tedavi etmek mümkündür.. Bu tip cerrahi hastada ameliyat izi bırakmamakta, kanama, ağrı, enfeksiyon daha az olmakta ve hasta daha erken hastaneden çıkmakta ve işine dönmektedir.
- İleri evre ve genel durumu kötü olan hastalar için daha çok radyoterapi ve kemoterapi tedavileri uygun görülmektedir. Hastalığın organlara dağılımına göre ek önlemler alınabilir ve hastalığın seyrine göre hastayı rahatlatıcı tedaviler yapılır. (Bazı kadınlar için radyo- kemoterapi adı ile anılan kombine tedavi ile ışın tedavisi süreci başlatılır hastalığın seyri hafifletilmeye çalışılır.)