Kolposkopi, mikroskop benzeri büyütücü bir merceğe sahip olan ve kolposkop adı verilen bir alet kullanılarak rahim ağzı ve vajinanın anormal değişikliklerinin incelenmesidir. Kolposkop görüntüyü 20-40 kez büyüterek hekimin rahim ağzı ve vajina duvarlarındaki dokuları daha net görmesini sağlar. Kolposkopi sırasında bazı şüpheli durumlarda patoloji laboratuvarında daha ileri inceleme için küçük bir doku örneği olan servikal biyopsi(kolposkopik biyopsi) alınabilir.
Servikal ve vajinal ranormallikleri teşhis etmek veya tedavi etmek için kullandığımız diğer yöntemler PAP smear, servikal biyopsi ve Loop elektrocerrahi eksizyon prosedürünü (LEEP)’dir
Kolposkopi neden gerekir?
Pelvik muayene sırasında servikal veya vajinal anormallikler tespit edildiğinde, HPV’nin bazı tiplerinin varlığında veya smearde anormal hücreler bulunduğunda kolposkopik inceleme gerekir Kolposkop aracılığıyla hekim, anormal kan damarları, doku yapısı, renk ve şekil değişikliği gibi servikal ve vajinal dokulardaki bazı değişiklikleri görebilir. Anormal görünen ancak kanser olmayan hücreler kanser öncülü olarak tanımlanır. Bu kanser öncülü hücrelerin ortaya çıkması, yıllar sonra gelişen kanserin ilk bulgusu olabilir. Kolposkopi sırasında anormal doku görülürse daha ileri inceleme için küçük bir doku örneği (kolposkopik biyopsi) alınabilir.
Aşağıdaki durumların teşhisi ve tedavisine yardımcı olmak için de kolposkopi kullanılabilir:
· Vajinal kanama
·polipler (iyi huylu büyümeler)·
Rahim ağzı kanseri için bir risk faktörü olan insan papilloma virüsü (HPV) enfeksiyonunu gösterebilen genital siğiller
Kolposkopinin Riskleri
Kolposkopi riski olmayan bir işlemdir. Ancak biyopsi alınacaksa biyopsiyle ilişkili olarak: enfeksiyon· kanama· Alerjik reakisyon (iyot, asetik asit) görülebilir.Gebelikte kolposkopi gerekliyse yapılabilir, biyopside alınabilir. Ancak rahim ağzı kanal kazınmaz(küretaj).İşlem mümkünse adet dönemi dışında planlanır.
Bazı koşullarda kolposkopi yapılmaz: Adet sırasında. kut pelvik iltihabi hastalık varlığında. Rahim ağzının akut iltihabı varlığında
İşlem Öncesi
İşlemi gerçekleştirmenize izin veren bir onay formu imzalamanız gerekir. Formu dikkatlice okuyun ve net olmayan bir şey varsa sorunuz. Genellikle işlem için açlık aranmaz ve uyutulmayı gerektirmez. Hamileyseniz veya hamile olduğunuzdan şüpheleniyorsanız doktorunuza haber vermelisiniz. Herhangi bir ilaca, lateks, bant, iyot ve anestezik maddelere (lokal ve genel) karşı duyarlılığınız veya alerjiniz varsa doktorunuza bildirin. Aldığınız tüm ilaçları (reçeteli ve reçetesiz) ve bitkisel takviyeleri doktorunuza bildiriniz.
Kanama bozukluğu öykünüz varsa veya kan sulandırıcı ilaçlar, Aspirin veya kanın pıhtılaşmasını etkileyen başka ilaçlar kullanıyorsanız doktorunuza bildirin. İşlemden önce bu ilaçları kesmeniz gerekebilir. Testten önceki 24 saat boyunca tampon, vajinal krem veya ilaç kullanmamalı ve cinsel ilişkide bulunulmamalıdır. Çok kaygılı hastalar için, kaygıyı hafifletecek ilaç verilebilir. İşlem sırasında uyutulursanız, daha sonra size eşlik bedecek irine ihtiyacınız olacaktır.
İşlem Sırasında
Genellikle kolposkopi şu süreci takip eder:Belden aşağısı soyunmanız istenecektir. Bu nedenle kolay çıkarılabilir bol bir giysi giyilmelidir. İşlemden önce idrar yaparak mesanenizi boşaltmanız istenecektir. Jinekolojik muayenede olduğu gibi ayaklarınız ve bacaklarınız desteklenecek şekilde muayene masasına yatacaksınız. Doktorunuz rahim ağzını ortaya çıkarmak için vajinanın duvarlarını birbirinden ayırmak için spekulum adı verilen bir aleti vajinanıza yerleştirecektir. Ucunda ışık bulunan mikroskop benzeri kolposkop vajinanızın girişine yerleştirilecektir. Kolposkop vajinanıza girmez. Doktorunuz rahim ağzı veya vajinadaki anormal bölgeleri bulmak için kolposkopla bakacaktır. Rahim ağzınıza asetik asit solüsyonu uygulanır. Bu sıvı anormal dokuların beyazlaşmasına ve daha görünür hale gelmesine yardımcı olur. Hafif bir yanma hissi olabilir. Schiller testi adı verilen rahim ağzındaki anormal sınırı görmek için bir iyot çözeltisi(Monsel) kullanılabilir. Anormal bölgelerden biyopsi adını verdiğimiz küçük bir doku örneği alınabilir. Bu yapıldığında, doku çıkarılırken hafif bir sıkışma veya kramp hissedebilirsiniz. Biyopsi öncesi lokal anestezi yapılır. Rahim ağzı kanalın içindeki hücrelerden endoservikal küretaj adı verilen özel bir aletle kazınarak örnek alınır. Bu işlem hafif kramplara da neden olabilir. Biyopsi bölgesinden gelen kanama Monsel veya gümüş nitrat kalemi uygulanarak durdurulur. Doku incelenmek üzere laboratuvara gönderilir.Sonuçların laboratuvardan gelmesi genellikle 1 hafta 10 gün kadar sürer.
İşlem Sonrası
Kolposkopi işleminden sonra eve gitmeden önce birkaç dakika dinlenmeniz yeterli olur. Kolposkopi sırasında biyopsi birlikte yapılıyorsa iyileşme süreci, yapılan biyopsi türüne bağlı olarak değişecektir.Kanama için hijyenik ped ihtiyacınız olabilir. Biyopsi yapıldıysa birkaç gün boyunca hafif kramp, lekelenme, koyu veya siyah renkli akıntının olması normaldir. Koyu renkli akıntı, az miktarda kanamayı göstermektedir. Ayrıca, kanamayı durdurmak için rahim ağzınıza uygulanan ilaçtan da kaynaklanabilir. Biyopsi yapıldıysa tampon kullanmamanız ve 4 hafta cinsel ilişkiye girmemeniz istenebilir. Ayakta duş alınabilir.
Ayrıca, bir hafta yorucu aktivite yapmamak ve ağır kaldırmamak da dahil olmak üzere aktivitenizle ilgili sınırlama gerekir.Kramp veya ağrı için Aspirin dışında Majezik ya da Parol gibi bir ağrı kesici alabilirsiniz Yalnızca önerilen ilaçları aldığınızdan emin olun.Patoloji sonucunu alınca hekiminizle iletişimde bulunun. Genel olarak rahim ağzı biyopsisi yapılan kadınların daha sık smear testlerine ihtiyacı olabilir.
Aşağıdaki durumlarda doktorunuzu arayın.
. Vajinal kanama
· Kötü kokulu akıntı·
. 38 derece üzerinde ateş ve/veya titreme
· Şiddetli pelvik (alt karın) ağrısı
· Bulantı, kusma