HPV aşıları canlı virüs içermez. Virüsü taklit eden yapay parçacıklarla savunma merkezi uyarılır ve antikor gelişir. Aşı içinde kullanılan maddeler Hepatit B aşılarında kullanılanlarla aynıdır. Aşının herhangi bir şekilde hastalık ya da kanser yapması söz konusu değildir. HPV aşılar HPV enfeksiyonlarına karşı korumak için yapılır. 9 ila 45 yaş arasına önerilmektedir. Genellikle 12-13 yaşındaki çocuklara ve risk altındaki daha yaşlılara yapılabilir. Cinsiyet ayrımı yapılmaksızın aşı yapılmalıdır. Ülkemizde ilk ilişki yaşı ABD’ye göre daha geçtir ve 12-13 yaş aşılama için daha uygundur.
Aşı neden yapılır?
Aşı HPV enfeksiyonlarının cilt temasından (sıklıkla cinsel ilişki) sonra bulaşmasına karşı koruma sağlar.
HPV’nin çoğu tipi zararsızdır. Genellikle insanlar enfeksiyonun farkına varmaz. Cinsel aktif bir insanın HPV enfeksiyonu olma olasılığı % 80’dir. HPV enfeksiyonları Sıklıkla 20-24 yaşta pik yapar. Bazı tipleri rahim ağzı, ağız, anal ve penis kanseri yapabilir. Aynı zamanda genital organlarda siğil de yapabilir. Gebelik sırasında aşı yapılmaz. Gebelik öncesinde ilk doz yapılmışsa ikinci için gebeliğin bitmesi beklenir. Süt verme sırasında yapılabilir. Eğer ateşiniz var ve kendinizi iyi hissetmiyorsanız aşı olmayı öteleyiniz.
ABD’de 2017’den beri Gardasil dokuzlu aşı yapılmaktadır. Ülkemizde de 2023’ten beri bu aşı uygulanmaktadır. Aşı HPV’nin 16,18,31,33,45,52,58 gibi kanser yapan yüksek riskli ve 6,11 gibi siğil yapan düşük riskli tiplerine karşı koruma sağlar. Rahim ağzı kanserin % 80’ini tip 16 ve 18 yapar, % 20 sini diğer 5 tip yapar. Tip 6 ve 11 siğillerin % 90’ından sorumludur.
HPV aşısı nasıl yapılır
Aşı koldan yapılır. 3 doz yapılır. Bir ile 2. Doz arası 2ay, 2 il2 3. Doz arası 4 aydır. 15 yaşın altında 6 ay arayla 2 doz yeterlidir.
Kimler aşı yaptırmamalıdır:
- Gebelik
- Aşının önceki dozuna reaksiyon gelişmişse.
Yan etkileri nelerdir?
Uzun sürmeyen yan etkileri:
- Enjeksiyon yerinde şişme ve kaşıntı
- Baş ağrısı
- Vücut ağrısı
- Kulak çınlaması
- Kötü hissetme
- Yorgunluk
Ciddi alerjik reaksiyon çok nadirdir. Çok alerjik bünyesi olanlarda ve lateks alerjisi olanlarda dikkatli olunmalıdır. Bunlarda reaksiyon geliştirebilir.
Ası nasıl çalışır?
Aşı HPV enfeksiyon riskini azaltır. Aşı yapılmasından beri genç nüfusta HPV ile ilişkili genital siğil ve rahim ağzı kanseri azalmıştır. Düzenli aşılama yapılan yerlerde milyonlarca insan bu hastalıklardan korunmaktadır. HPV aşısı servikal kanser, anüs kanseri ve genital siğilden % 90 oranında koruma sağlar.
HPV aşısı yaptıranlar PAP smear vermeye devam edecekler mi?
Evet. Aşı yaptıranların PAP smear aldırmaya devam etmeleri gerekmektedir.
HPV aşı karşıtlığının bilimsel desteği yoktur. Dünyadaki sağlık organizasyonları aşıyı önermektedirler (WHO, NHS,ACOG, RCOG v.b.)