Rahim miyomları kas ve bağ dokusundan oluşan aşırı büyümelerdir. Bulguları adet kanamasının fazla olması, sırt ağrısı, sık idrara çıkma ve cinsel ilişki sırasında ağrıdır.
Rahim miyomları nelerdir?
Miyomlar (aynı zamanda fibroid ya da leiomyom olarak da bilinir), rahminizin duvarında veya içinde oluşan oluşan tümöral büyümelerdir. Bu büyümeler genellikle kanser değildir, iyi huylu büyümelerdir. Kadınlarda en sık görülen iyi huylu tümördür. Dört-beş kadından birinde görülmektedir.
Miyomlar ağrılı ve aşırı düzensiz vajinal kanama gibi çeşitli bulgulara neden olabilir. Bazen kadınların hiçbir şikayeti yoktur ve miyomu olduğunun farkında değildir.
Miyom tedavisi genellikle belirtilerin şiddetine bağlıdır.
Miyomlar nerede büyür?
Miyomlar tek bir nodül veya küme halinde büyüyebilir. Miyomlar bir mercimek tanesi kadar küçük olabileceği gibi bir karpuz kadar da büyüyebilir. Bu büyümeler rahmin duvarında, rahminizin ana boşluğunda veya rahminizin dış yüzeyinde gelişebilir.
Rahim miyomlarının türleriNerede bulunduklarına ve nasıl bağlandıklarına bağlı olarak farklı türde rahim miyomları vardır. Spesifik rahim miyom türleri şunları içerir:• İntramural miyomlar: Bu miyomlar rahminizin kas duvarına gömülürler. Bunlar en yaygın türdür.• Submukozal miyomlar: Bu miyomlar rahminizin iç zarının altında büyürler.• Subseröz miyomlar: Bu tür miyomlar rahminizin dış yüzeyinin zarı altında büyür. Oldukça büyüyebilirler ve pelvisinize doğru büyüyebilirler.• Saplı miyomlar: En az görülen tür olan bu miyomlar bir sap veya gövde ile rahminize yapışır. Çoğunlukla mantar benzeri olarak tanımlanırlar çünkü bir sapı ve daha geniş bir tepesi vardır.
Miyom görülmesi sık mıdır?Miyomlar çok sık görülürler Dört beş kadından birinde görülmektedir. En sık 30 ila 50 yaş arasındaki kişilerde görülürler. Henüz adet görmemiş kişilerde genellikle miyom görülmez. Menopoza giren kişilerde de daha az görülürler.
Belirtiler ve NedenlerKüçük miyomların çoğu herhangi bir belirtiye neden olmaz ve takip edilirler. Daha büyük miyomlar ise aşağıdaki şikayetlere yaşamanıza neden olabilir:• Regl döneminiz sırasında aşırı veya ağrılı kanama.• Regl dönemleriniz arasında ara kanamalar.• Karnınızın alt kısmında dolgunluk/şişkinlik/bası hissi.• Sık idrara çıkma (miyomun mesanenize baskı yapması ile oluşur).• Cinsel ilişki sırasında ağrı.• Bel ağrısı.• Kabızlık veya sürekli dolgunluk, bası hissi.• Uzun süreli vajinal akıntı.• İdrar yapamamak ya da tam boşaltamamak.· İdrar kaçırmak• Karın şişkinliğinin artması (karında büyüme), karnınızın hamile gibi görünmesine neden olabilir.Menopoza girdikten sonra miyomların büyümesi durur veya azalır. Çünkü vücudunuzdaki östrojen seviyeleri düşer.
Miyom ağrısı nasıldır?Miyomlar küçükse hiçbir şey hissetmeyebilirsiniz ve varlığını bile fark etmeyebilirsiniz. Ancak daha büyük miyomlarda rahatsızlık ve ağrı hissedebilirsiniz. Miyomlar sırt ağrısı hissetmenize, karnınıza saplanan ağrılara ve hatta ilişki sırasında ağrı hissetmenize neden olabilir.
Miyomlar neye benzer?Miyomlar tipik olarak toplara benzeyen yuvarlak oluşumlardır. Bazıları ince bir sapla rahime tutunarak mantar gibi bir görünüm verir.Miyomlar nasıl oluşur?Kesin nedeni bilinmiyor ancak araştırmalar östrojen ve progesteron hormonlarının rol oynadığına inanıyor. Miyomların çoğu üreme çağındaki insanlarda görülür. Araştırmalar, miyomların hormon seviyeleri yükseldiğinde (hamilelik gibi) büyüdüğünü, hormon seviyeleri düştüğünde ise (menopoza gibi) küçüldüklerini gösteriyor. Miyomları için risk faktörleri nelerdir?
Miyomlarda çeşitli risk faktörleri vardır. Bunlar:
• Obezite(şişmanlık) ve daha yüksek vücut kitle indeksi (BMI).
• Ailede miyom öyküsü(Anne ve ablada miyom varsa olmayanlara göre 2 kat fazla görülme olasılığı vardır)
• Çocuk sahibi olmamak.
• Adetin erken başlaması (genç yaşta adet görmeniz).
• Menopoza girme yaşının geç olması.Miyomlarının komplikasyonları nelerdir?
Miyomların çoğu ciddi komplikasyonlara neden olmaz. Ancak miyomların en sık görülen komplikasyonları şunlardır:
• Şiddetli ağrı.
• Karnınızın veya pelviste büyüme.
• Aşırı kanama.
• Anemi.
• Kısırlık Miyomlar anemiye (kansızlık) neden olabilir mi?
Anemi, vücudunuzun organlarınıza oksijen taşıyacak kadar sağlıklı kırmızı kan hücresine sahip olmaması durumunda ortaya çıkan bir durumdur. Anemi, sık veya aşırı derecede ağır adet gören kişilerde ortaya çıkabilir. Miyomlar adet dönemlerinizin çok ağır geçmesine veya adet dönemleri arasında kanamanıza neden olabilir. Myomda anemi girişim gerektiren bir durumdur.
Teşhis ve TestlerMiyomlar nasıl teşhis edilir?
Hastaların çoğunda ultrasonografi ve muayenede miyomlar saptanır. Çoğu zaman, ağır kanama ve diğer bası bulguları miyomu düşündürür.
Miyomları doğrulamak, boyutlarını ve yerlerini belirlemek için yapılabilecek çeşitli araştırmalar vardır. Bu testler şunları içerebilir:• Ultrasonografi: Bu işlemde basit ses dalgaları kullanılarak iç organlar görüntülenir.
• Manyetik rezonans görüntüleme (MRI): Bu işlem manyetik dalgalar kullanarak iç organlarınızın ayrıntılı görüntülerini oluşturur.
• Bilgisayarlı tomografi (BT) taraması: BT taraması, iç organlarınızın çeşitli açılardan ayrıntılı bir görüntüsünü oluşturmak için röntgen ışınları kullanılır.
• Histeroskopi: Histeroskopi sırasında boru şeklinde ince bir kamera ile rahim içine girilir. Miyom varsa görülür ve gerekirse histeroskopla (histeroskopik miyomektomi) alınır.
• Histerosalpingografi (HSG): Bu işlemde kontrast madde rahim içine enjekte edilir ve rahim filmi çekilir.
• Sonohisterografi: Bu işlemde vajinanıza küçük bir kateter yerleştirir ve ardından rahminize steril serum enjekte edilir. Bu ekstra sıvı standart bir ultrason sırasında göreceğinizden daha net bir rahim görüntüsü oluşturmanıza yardımcı olur.
• Laparoskopi: Bu işlemde göbekten ince bir kamera ile girilir ve rahim, yumurtalıklar ve vrsa miyomlar görülür. Yanlardan girilen aletlerle de gerekirse ameliyata devam edilir(Laparoskopik miyomektomi)
Rahim miyomları nasıl tedavi edilir?
Miyomların tedavisi miyomların boyutuna, sayısına ve konumuna ve ayrıca hangi şikayetlere neden olduklarına bağlı olarak değişebilir. Miyomlarınızdan herhangi bir şikayetiniz yoksa tedaviye ihtiyacınız olmayabilir. Küçük miyomlar sıklıkla bırakılabilir. Bazı kişiler hiçbir zaman miyomlarla ilgili herhangi bir sorun yaşamaz. Bu durumlarda miyomlarınız pelvik muayene veya ultrasonla takip edilir.
Aşırı kanamadan kaynaklanan anemi, orta ila şiddetli ağrı veya idrar yolu ve bağırsak sorunları dahil olmak üzere miyomlarınızdan şikayetler yaşıyorsanız, tedaviye ihtiyacınız olacaktır. Tedavi planınız aşağıdakiler de dahil olmak üzere birkaç faktöre bağlıdır:
• Kaç tane miyomunuz var?• Miyomlarınızın boyutu.
• Miyomlarınızın bulunduğu yer.• Miyomlarla ilgili hangi şikayetleri yaşıyorsunuz?
• Rahminizi korumak istiyor musunuz?
Sizin için en iyi tedavi seçeneği aynı zamanda gelecekteki hamilelik planlarınıza da bağlı olacaktır. Tedavi seçeneklerini tartışırken doğurganlık hedefleriniz hakkında sağlık uzmanınızla konuşun. Rahim miyomları için tedavi seçenekleri şunları içerebilir:İlaçlar
• Ağrı kesiciler(MAjezik, Parol).
• Demir takviyeleri: Aşırı kanama nedeniyle aneminiz varsa, demir takviyesi almanız da önerilir.
• Doğum kontrolü: Doğum kontrolü aynı zamanda miyom şikayetlerinin azalmasına da yardımcı olabilir; özellikle adet dönemi sırasında ve aralarındaki ağır kanamalar ve adet kramplarına iyi gelir. Doğum kontrol hapları, iğneleri ve hormonlu spiraller kullanabileceğiniz çeşitli doğum kontrol yöntemleridir.
• Gonadotropin salgılayan hormon (GnRH) agonistleri: Bu ilaçlar miyomları küçültür. Bazen ameliyattan önce miyomu küçültmek ve miyomun çıkarılmasını kolaylaştırmak için kullanılırlar. Ancak bu ilaçlar geçici olarak hastayı menopoza sokar ve bırakırsanız miyomlar tekrar büyüyebilir.
• Ağızdan tedaviler: Progesteron şikayetleri azaltmak için kullanılabilir. Başka bir tedavi olan traneksamik asit miyomları olan kadınlarda aşırı adet kanamasını azaltır.
Miyom ameliyatları Miyomların alınmasına yönelik farklı ameliyat tiplerinen bahsederken göz önünde bulundurulması gereken birkaç faktör vardır. Miyomların büyüklüğü, yeri ve sayısı sadece ameliyat tipini etkilemekle kalmaz, aynı zamanda gelecekteki gebeliklere ilişkin planlarınızda miyoma yaklaşımı etkiler. Rahim korunarak ameliyat yapıldığı gibi rahim alınarak da yapılabilir.
Miyomektomi miyomların çıkarılmasıdır.
Miyomektominin birkaç tipi vardır. Sizin için en uygunu, miyomlarınızın nerede bulunduğuna, ne kadar büyük olduklarına ve kaç tane olduğunuza bağlıdır olarak seçilir.
Miyomektomi tipleri:
• Histeroskopi: Vajinadan bir boru il rahmin içine girilir. Rahim iç zarına yakın miyomlar kesilip alınır.• Laparoskopi(kapalı ameliyat): Bu prosedürde de bir kamera ile göbekten girip, yanlardan çubuk benzeri aletlerle girip işlem yapıyoruz. Histeroskopiden farklı olarak bunda, karnınıza birkaç milimetrelik kesi yapılır.
• Laparotomi(açık ameliyat): Bu işlemde karnınıza daha büyük bir kesi yapılır ve bu kesiden miyomları çıkarır.
Gelecekteki gebelikleri planlamıyorsanız aşağıdaki seçenekler olabilir:
Histerektomi: Rahim miyomlarla birlikte alınmasıdır. Rahminizin tamamen alınmasıyla miyomlar geri gelemez ve belirtileriniz ortadan kalkar. Yumurtalıklarınız yerinde kalırsa histerektomi sonrasında menopoza girmezsiniz. Miyomlarınızdan çok yoğun kanama yaşıyorsanız veya büyük miyomlarınız varsa bu prosedür önerilebilir.
Histerektomiler vajinal ya da laparoskopik veya robotik gibi kapalı yöntemlerle yapılır. Açık histerektomi önerilmez. Kapalı ameliyatlar hastaya birçok avantaj sağlar.
Miyom alınmasının riskleri nelerdir?
Her tedavinin riskleri olabilir. Miyomların cerrahi tedavisinde de riskler vardır. Her ameliyatta enfeksiyon ve kanama riski vardır. Ayrıca anesteziyle ilişkili riskler de vardır. miyomektomi geçirmiş kişilerin gelecekteki bebeklerini sezaryenle doğurmaları gerekebilir.
Rahim miyomlarının cerrahi olarak çıkarılmadan önce ne kadar büyük olması gerekir?
Miyomektomi için kesin bir boyut yoktur. Hastanın şikayetlerine göre ameliyatın gerekli olup olmadığına karar verilir. Örneğin küçük bir bilye büyüklüğündeki miyomlar bulundukları yere göre aşırı kanamaya neden olabilir. Bunun yanında büyük miyomlar şikayete neden olmayabilirler.
Miyomlar tedavi edilmezse ne olur?
Belirtileriniz yoksa miyom tedavisi gerekli olmayabilir. Büyük miyomlarınız varsa veya şikayetleriniz fazla ise ağrı ve rahatsızlığa neden oluyorsa tedavi görmek en iyi seçenektir.
Önleme: Myomlar önlenebilir mi?
Miyomların oluşumunu önleyemezsiniz. Sağlıklı bir vücut ağırlığını koruyarak ve düzenli muayene olarak riskinizi azaltabilirsiniz. Küçük miyomlarınız varsa, bunlar izlenebilir. Büyürse ve şikayet oluşturursa zamanında müdahale edilir.
Görünüm / PrognozMiyomlarım varsa hamile kalabilir miyim?
Evet, miyomlarınız varsa hamile kalabilirsiniz. Hamile kaldığınızda miyomlarınızın olduğunu zaten biliyorsanız, miyomlar için bir izleme planı geliştirilir. Hamilelik sırasında vücudunuz yüksek düzeyde hormon salgılar. Bu hormonlar hamileliği destekler. Ancak aynı zamanda miyomlarınızın büyümesine de neden olabilirler. Büyük miyomlar hamilelik sırasında aşağıdaki sorunlara neden olabilir.
Bebeğin baş aşağı pozisyona dönememesi nedeniyle sezaryen doğum riski artar.
• Doğum ilerlemeyebilir.• Plasenta ayrılabilir.
• Erken doğum olabilir.
Miyomlar zamanla değişebilir mi?
Adet gördüğünüz sürece miyomlar büyümeye devam eder. Bunun çeşitli nedenleri olabilir, ancak çoğu durumda miyom boyutundaki bu değişiklik vücudunuzdaki hormon miktarıyla bağlantılıdır. Vücudunuzda hormon düzeyi yüksek olduğunda miyomlar büyüyebilir. Bu, hamilelik gibi hayatınızın belirli zamanlarında gerçekleşebilir. Hormon seviyeleriniz düştüğünde miyomların büyümesi durur. Bu menopozdan sonra yaygındır. Miyomlar kendiliğinden kaybolur mu?Menopozdan sonra bazı kişilerde miyomlar küçülebilir. Bunun nedeni hormonların azalmasıdır. Miyomlar küçüldüğünde belirtileriniz kaybolabilir. Küçük miyomlar herhangi bir belirtiye neden olmuyorlarsa tedaviye ihtiyaç duyulmayabilir.Miyomlar sizi yoruyor mu?Yorgun hissetmek miyomlarının yaygın bir belirtisi değildir. Ancak bu çok fazla kan kaybettiğinizde ortaya çıkabilen yaygın bir kansızlık belirtisidir. Aşırı yorgun hissediyorsanız nedeni için bir hekime başvurun.Miyomlar midenizi büyütür mü?Evet, büyük rahim miyomlarının midenizin şişmesine veya daha büyük görünmesine neden olması mümkündür.Aşağıdaki gibi miyom belirtileriniz varsa doktorunuza başvurun:• Aşırı ve düzensiz vajinal kanama.• Adet dönemleri arasında kanama.• Kasık ağrısı, bası hissi• Cinsel ilişki sırasında ağrı.• Karnınızda basınç veya dolgunluk hissi.· Sık idrar yapma, kronik kabızlık
Myomlar kanser midir?
Bir miyomun kendisini kanserli (kötü huylu) bir tümöre dönüştürecek değişikliklere uğraması son derece nadirdir. Aslında miyomlu 100 kişiden 1’inde kanser gelişir. Miyomları hızlı büyüyen veya menopozdan sonra büyüyen hastalarda kanser riski daha yüksektir.